Paardendierenarts Hilde Schillings
en
Paardendierenarts Birgit Claes
24/7 bereikbaar
+31 6 41 20 71 77
Koliek
Koliek is een uiting van pijn in het abdomen of de buikholte. De symptomen van buikpijn zijn: schrapen met de voorbenen, zweten, regelmatig neerliggen en rollen, naar de buik kijken of naar de buik trappen, verminderde of geen eetlust, afwijkende houding evt. onrustig zwiepen met de staart enz.
Er zijn verschillende soorten koliek en inschatten hoe erg de koliek is, is moeilijk. Zo kunnen er bij lichte verschijnselen van koliek al aanzienlijke veranderingen in de buik aanwezig zijn. Aarzel dus niet en neem contact op met een paardendierenarts als u vermoedt dat uw paard koliek aan het doen is.
De meest voorkomende soorten koliek zijn:
Krampkoliek
Krampkoliek treedt op als gevolg van krampen in het darmstelsel. Er zijn verschillende oorzaken voor krampkoliek. Veranderingen in het voer, training of stalling kunnen al een rol spelen. Ook stress en in sommige gevallen een worminfectie kunnen een aanleiding voor krampkoliek zijn.
Gaskoliek
Gaskoliek ontstaat door ophoping van gas in de darmen. Dit kan te wijten zijn aan een te hoge productie van gas in de dikke darm zoals gebeurt bij een te hoge aanvoer van onverteerde suikers. Krachtvoer en gras in het voorjaar en najaar bevat veel suikers, bij een overmatige opname kan de dunne darm niet alle suikers opnemen en komen deze terecht in de dikke darm. Deze suiker worden in de dikke darm verbruikt door bacteriën met gasproductie tot gevolg.
Naast gasophoping in de dikke darm kan er zich ook gas ophopen in de dunne darm. Dit gebeurt wanneer (een deel van) de darmen worden geblokkeerd. Dit kan ontstaan door een verstopping of een liggingsverandering ookwel een draaiing van de darm genoemd. Wanneer zich dit voordoet zal het paard niet alleen last hebben van een gasophoping maar ook van de onderliggende oorzaak van koliek.
Zandkoliek
Paarden die op schrale weiden of zanderige paddocks staan, kunnen zand binnenkrijgen tijdens het eten. Wanneer dit op regelmatige basis gebeurt loopt het paard het risico op het ontstaan van zandkoliek. Het zand stapelt geleidelijk op in de darm van het paard. Door het gewicht van het zand en de irritatie van het darmslijmvlies ontstaat er koliek.
Wanneer het gras kort staat is de kans dat uw paard zand binnenkrijgt groter. Paarden trekken dan het gras vaak samen met wortel en al uit de grond.
Om te controleren of uw paard veel zand opneemt via de voeding, kunt u enkele mestballen oplossen in een zak met water. Hang vervolgens de zak aan de stal. Na een aantal uren zal het zand, indien aanwezig, naar de bodem zakken en zichtbaar worden. Als dit het geval is of als uw paard wordt blootgesteld aan de risicofactoren van zandkoliek, kunt u als preventieve maatregel uw paard laten behandelen om het zand te verwijderen.
Verstoppingskoliek
Het darmkanaal van het paard kent verschillende delen met ieder zijn eigen functie en diameter. Op bepaalde punten zijn er vernauwingen aanwezig waar regelmatig verstoppingen kunnen ontstaan. Vaak komt dit voor na overmatige opname van stro, grof hooi of vlas. Ook kunnen verstoppingen ontstaan als uw paard uitgedroogd is, zoals bij een bevroren of niet werkende waterbak. Het paard neemt dan zoveel vocht uit de darmen op dat de inhoud opdroogt en niet meer soepel langs de vernauwing kan passeren. Daarnaast kan een uitgebreide worminfectie verstoppingen veroorzaken of kunnen gebitsproblemen ervoor zorgen dat ruwvoer niet goed vermalen wordt met het risico op verstoppingen tot gevolg.
Liggingsveranderingen van de darm
De darmen van het paard liggen voor het grootste deel los in de buikholte. Het is dus perfect mogelijk dat een darm of een deel ervan zich verplaatst. De symptomen kunnen variëren van zeer mild tot zeer ernstig afhankelijk van de plaats en de grootte van de verandering. Behandeling van een liggingsveranderingen met behulp van medicatie, sonderen of een operatie is afhankelijk van de verstreken tijd. Het is belangrijk dat er in geval van een liggingsverandering snel wordt gehandeld om de kans op slagen zo hoog mogelijk te houden.
Koliek is een spoedgeval!
Wanneer uw paard koliek verschijnselen vertoont, neem dan contact op met een paardendierenarts. Probeer met uw paard te stappen tijdens het wachten op de dierenarts en vermijdt liggen en/of rollen.
Paardendierenarts Hilde Schillings is 24/24 en 7/7 bereikbaar op het nummer:
+31 6 41 20 71 77